Hoe kwamen jullie op het idee om Medic op te richten?
Gedurende mijn studie merkte ik dat veel studenten en artsen tegen dezelfde vragen aanliepen als ik. Er was een “probleem” maar dit probleem werd niet efficiënt aangepakt. Een aantal voorbeelden van de vragen die ik zelf had waren: Hoe kan ik ervoor zorgen dat zorgverleners de moslimpatiënten beter begrijpen? Ken ik de moslimpatiënt goed genoeg? Moet je per se dezelfde afkomst of geloof hebben om elkaar beter te begrijpen? Hoe kan ik mijn religie combineren met een artsenleven? Hoe zijn de problemen waar studenten met een multiculturele achtergrond tegen aanlopen op te lossen? Hoe kunnen artsen en studenten beter geïnformeerd en gesteund worden met kwesties over diversiteit? Zo ontstond een rits aan vragen die mij op het idee bracht om op zoek te gaan naar een vereniging in Nederland die de islamitische normen en waarden hanteert en tegelijkertijd een informatie hub is voor zorgverleners en patiënten. Helaas waren alle verenigingen die ik had gevonden in Amerika, Canada of Engeland actief. Deze verenigingen zetten zich al jaren in voor een diversiteitsensitieve zorg met de islamitische normen en waarden die centraal staan. Ik kon het niet laten om het idee om een soortgelijke vereniging in Nederland op te richten bij mijn medestudenten te pitchen. Stap voor stap probeerde ik dit idee met meer artsen en studenten te delen. Zij deelden dit idee weer met hun omgeving. Uiteindelijk zijn wij, een groep studenten en artsen, bij elkaar gekomen en hebben maanden lang nagedacht over deze vereniging. Wat voor vereniging worden wij? Wat gaan wij doen? Waar staan we voor? Uiteindelijk is Medic het resultaat geworden dankzij het harde werk van het bestuur en iedereen die ons het afgelopen jaar heeft geholpen, geadviseerd en gesteund. Medic is een vereniging die wil bijdragen aan de zorg voor patienten en de ontwikkeling van zorgprofessionals in Nederland, geinspireerd door islamitische principes.
Hiermee hopen wij o.a. te laten zien dat deze normen en waarden niet heel anders zijn, dat er ondanks de verschillen in visie er juist ook veel overeenkomsten zijn tussen moslim en niet-moslims. (Elif Sali, mede-oprichter)
Waarom denk is er behoefte aan een vereniging zoals Medic?
De Nederlandse gezondheidszorg heeft te maken met zowel patiënten als hulpverleners met verschillende culturele en religieuze achtergronden. Zij handelen bewust of onbewust binnen de gezondheidszorg vanuit deze achtergrond. Vanuit dat perspectief tracht Medic bruggen te slaan tussen patiënten en zorgmedewerkers met verschillende (culturele/religieuze) achtergronden. Deze bruggen hebben een zorg-kwaliteitsverbeterende functie, en dienen de patiënt op de eerste plaats. Zo leren alle gezondheidszorg actoren van en met elkaar. Medic handelt vanuit algemene islamitische normen en waarden, waarin wij samenwerking tussen zorgactoren voorop stellen om een hoge waarde, namelijk het leven van de mens te beschermen en te dienen. (Mohamed El Sayed, mede-oprichter)
Wat was jouw reden om deel te nemen aan de oprichting van deze vereniging?
Tijdens de studie geneeskunde heb ik veel misvattingen over de zorg voor moslimpatiënten meegemaakt, onder studenten en docenten, zowel in de collegebanken als in de kliniek. In het overgrote merendeel van de gevallen was dit niet opzettelijk maar het gevolg van misinformatie of te weinig aandacht voor deze kwesties in het onderwijs en een weinig diverse omgeving waar men met vragen hierover terecht kon. Ondanks de goede intenties, was de impact vaak slecht. Die misvattingen leidden tot conflicten tussen patiënten (en hun families) en zorgverleners, minder vertrouwen in de zorg en het niet kunnen leveren van optimale zorg. Deze ervaringen waren voor mij aanleiding om samen met de andere bestuursleden na te denken over hoe wij deze problemen kunnen aanpakken opdat we de zorg voor deze patiënten verbeteren. (Omar Tanay, mede-oprichter)
Het is belangrijk dat de Nederlandse moslimgemeenschap zich inzet voor de gehele Nederlandse maatschappij. Dit betekent dat de moslim- zorgverlener zich niet alleen moet bekommeren om zaken die de gemiddelde moslim patiënt aangaan, maar ook breed moet blijven kijken naar medisch, maatschappelijke problemen. Je dient (vrijwillig), ongeacht kleur, afkomst of religie je medemens te helpen. Via Medic kunnen wij dit goed realiseren. Bekend is dat veel kwetsbare groepen, waaronder onverzekerden en onverzekerbaren niet altijd de weg vinden naar de huisarts of het ziekenhuis in Nederland. Dit is echter in tegenstrijd met de gezondheidsrechten die ieder mens heeft op de wereld. Gelukkig is er in Nederland veel mogelijk, en kan deze groep de meest noodzakelijke zorg ontvangen, echter blijft de groep nog onderbelicht en kennen zij zelf hun eigen rechten niet. Binnen Medic is het mogelijk om liefdadigheidsprojecten op te zetten, zodat dit probleem meer onder de aandacht komt. Zo willen wij een fysiotherapeutisch en diëtetisch spreekuur opzetten in Amsterdam voor daklozen en onverzekerden. Een vergelijkbaar spreekuur kan naar onze mening sterk invloed hebben op kwaliteit van leven en ziekte-uitkomst binnen deze kwetsbare groep. Liefdadigheid staat in dit project centraal, en is een belangrijk onderdeel van de Islam. (Mohamed El Sayed, mede-oprichter)
Waar staat de naam Medic voor?
Medic is de letterlijke vertaling van medicus in het engels. De letter ''C'' in onze logo is weergegeven als een maan. De islamitische kalender en daarmee belangrijke islamitische gelegenheden zijn gebaseerd op de stand van de maan in de Islam. Vereniging Medic hanteert net als de maan in de islam, de islamitische normen, waarden en principes bij alle stappen die er gezet worden. (Elif Sali, mede-oprichter)
Geneeskunde studie en/of een baan in de zorg staat er om bekend tijdrovend en zwaar te zijn. Ondanks dit gegeven zetten jullie je in voor Medic, hoe dat zo?
Als studenten geneeskunde leren we al snel hoe belangrijk het is om prioriteiten te stellen en een goede planning te maken. Dat is nu met de organisatie binnen Medic en alles wat daarbij komt kijken niet anders. De projecten waar we ons binnen Medic mee bezig houden zijn eigenlijk een ideale aanvulling op onze huidige studies/werk. Ik geloof dat je bezighouden met bijv. maatschappelijke projecten je voldoening kan geven. In de Islam is het concept van anderen helpen ontzettend belangrijk. Als moslim omarm je idealiter het goede dat de maatschappij waarin je leeft te bieden heeft en wens je daar een bijdrage aan te kunnen leveren. Juist door de ervaringen die we opgedaan hebben in de (gezondheids-)zorg maar ook de ervaringen die we van mensen om ons heen horen, beseffen we hoe nodig een vereniging als Medic is. Dankzij Medic kunnen wij als medici met een grote diversiteit aan (culturele) achtergronden onze krachten bundelen en inzetten voor zij die dat nodig hebben, zowel zorgverleners als patiënten. (Chaima Loukili, mede-oprichter)
Mijn antwoord is eigenlijk hetzelfde als waarom ik mij bij medic heb aangesloten. Kern van liefdadigheid is belangrijk, dus daarom ondanks mijn drukke carrière, toch de persoonlijke keuze gemaakt om dit wel te doen. (Mohamed El Sayed, mede-oprichter)
Heeft religie een effect op gezondheid?
Religie heeft op vele vlakken een effect op de gezondheid van een individu. De meest voor de hand liggende is het spirituele vlak, religieuze mensen kunnen ziekte en gezondheid zien als een beproeving en/of een zegen. Ziekte is enorm ingrijpend voor een persoon en zijn of haar familie en religie biedt mensen troost en begrip, een manier om te copen maar ook een kader waarin ze antwoorden op vragen als 'waarom ben ik ziek?' kunnen vinden. Verder is ook het theologische vlak heel relevant, vragen over de toelaatbaarheid van bepaalde behandelingen bijvoorbeeld. De geneeskunde ontwikkelt zich in rap tempo en innovaties op gebied van diagnostiek, behandeling, noem het maar op blijven komen. Dit heeft ook als gevolg dat religieuze geleerden zich moeten buigen over steeds meer van deze innovaties om een oordeel te vellen over toelaatbaarheid in de religie. Daarnaast speelt religie een rol op maatschappelijk en sociaal vlak, om maar een voorbeeld te noemen het handen schudden tussen zorgverlener en patiënt van het andere geslacht. In tijden van COVID speelt dit een minder grote rol, maar daarvoor ging dit geregeld mis en ontstonden er conflicten tussen patiënt en zorgverlener. (Omar Tanay, mede-oprichter)
De gezondheidszorg zou even toegankelijk moeten zijn voor iedereen, waarom nemen jullie één groep apart en zetten jullie je niet in voor alle patiënten?
Uiteraard ben je er als zorgverlener voor alle patiënten en hoor je als zorgverlener elke patiënt gelijk te behandelen. Het is ontzettend belangrijk dat individuele belangen, overtuigingen (die niets te maken hebben met het leveren van de beste zorg) en met name vooroordelen bij jou als zorgprofessional (in opleiding) geen rol spelen in de zorg die jij aan de patiënt levert. Kortom, gezondheidszorg moet voor iedereen even toegankelijk zijn en elke patiënt heeft recht op de juiste zorg. Juist om die toegankelijkheid van de gezondheidszorg voor iedereen te realiseren is begrip van diversiteit in de zorg ontzettend belangrijk. Nederland is een multiculturele samenleving, waardoor zorgprofessionals dagelijks te maken hebben met allerlei verschillende soorten patiënten. In tegenstelling tot de individuele belangen en overtuigingen van de zorgverlener die geen rol horen te spelen in de zorg, spelen de individuele belangen en overtuigingen van de patiënt soms wel een cruciale rol in de zorg. Zorgprofessionals (in opleiding) worden regelmatig geconfronteerd met verschillende vraagstukken vanuit de Islamitische patiënt; zoals de mogelijkheid tot het vasten van de ramadan met een chronische aandoening en bijvoorbeeld of het mogelijk is om medicatie op andere tijdstippen in te nemen dan het normale doseringsschema. Ook kunnen er bijvoorbeeld discussies ontstaan met familieleden die palliatieve sedatie weigeren wegens (islamitische) geloofsovertuiging. Ik denk dat begrip in de zorgvragen van deze patiëntengroep en begrip in de achterliggende regelgeving daarom van cruciaal belang is om de zorg toegankelijk(er) te maken, ook voor deze patiënten. (Meryam Zamri, mede-oprichter)
Waarom is het belangrijk om rekening te houden met diversiteit in de gezondheidszorg?
Zorginstellingen die te maken hebben met verschillende culturen en religies zien steeds meer in dat diversiteitsensitieve zorg verlenen meer is dan alleen maar het verdiepen in de cultuur van de patiënt. De Nederlandse samenleving is met de jaren multicultureler geworden, niet alleen door de arbeidsmigranten die naar Nederland werden gehaald maar ook doordat de Nederlandse zorg te maken heeft met bijv. politieke en oorlogsvluchtelingen. Nederland heeft hierdoor steeds meer te maken met verschillende patiëntgroepen en daarom is het noodzakelijk daarop te anticiperen in de zorg. Ook zij krijgen te maken met ondersteuning en hulp in de zorg. Uit onderzoek blijkt dat Nederlanders met een migratieachtergrond minder snel geneigd zijn dan Nederlanders zonder migratieachtergrond om hulp of ondersteuning te vragen wanneer zij zorg nodig hebben. Wanneer de stap naar zorg alsnog gezet is, worden verschillende problemen ervaren door zowel patiënten met migratieachtergrond als de zorgverleners. Dat heeft naar mijn idee o.a. te maken met miscommunicatie en verschillende interpretaties van situaties. Hier hopen wij als Medic op in te kunnen spelen en zo de zorg toegankelijker te maken voor juist ook deze doelgroepen. (Chaima Loukili, mede-oprichter)
Hoe ziet de toekomst van Medic eruit?
Ik ben ervan overtuigd dat Medic met de steun en liefde die wij nu krijgen een belangrijke rol zal hebben in de Nederlandse gezondheidszorg. Wellicht als adviesorgaan voor patiënten en zorgverleners, onderwijzer die geaccrediteerde workshops kan geven of als vereniging die veel bijdrage levert aan onderzoeken naar diversiteitsensitieve zorg. Een vereniging die alle drie de kanten op kan gaan. Welke kant we voornamelijk op gaan zullen we met de tijd vanzelf merken. Zolang de vereniging een relevante bijdrage kan leveren aan de Nederlandse zorg zijn wij als vereniging erg tevreden. (Elif Sali, mede-oprichter)
Kan je ook lid worden van de vereniging als je geen moslim bent?
Jazeker! Medic streeft ernaar de diversiteitsensitieve zorg verder te verbeteren door het begrip van islamitische regelgeving- die bij bepaalde zorgvragen centraal staat- te vergroten. Begrip van diversiteit in de zorg kan enkel vergroot worden door mensen bijeen te brengen met verschillende achtergronden en denkwijzen die als zorgprofessional (in opleiding) of wellicht daarbuiten te maken hebben met desbetreffende zorgvragen. Vind jij wat wij doen interessant en/of heb jij als zorgprofessional (in opleiding) zelf vragen, schroom dan zeker niet om contact met ons op te nemen en ons team te komen versterken of vrijblijvend te sparren! (Meryam Zamri, mede-oprichter)