Het doel van Medic is om bij te dragen aan de zorg voor patiënten én de ontwikkeling van zorgprofessionals in Nederland, geïnspireerd door islamitische principes

Doelstellingen

Over ons

Medic is in 2020 opgericht door een groep artsen en medisch studenten in verschillende fases van hun loopbaan en studie om een bijdrage te leveren aan de zorg voor patiënten en de ontwikkeling van zorgprofessionals, geinspireerd door islamitische principes. Als (oud-)studenten geneeskunde met verschillende culturele achtergronden hebben wij geconstateerd in verschillende fases van onze (studie-)loopbaan in de gezondheidszorg dat er noodzaak is aan o.a. informatievoorziening over en voor islamitische patiënten, als grote religieuze minderheid in Nederland. Om goed aan te kunnen sluiten bij de hulpvraag van een patiënt, dien je als zorgverlener zo goed mogelijk op de hoogte te zijn van zijn culturele/religieuze visies wat betreft medische en ethische kwesties. 

De islam kent een normatieve religieuze ethiek die voortkomt uit de Koran en de sunnah (overleveringen van de profeet Mohammed, vrede zij met hem, over diens leven). Moslims kunnen op basis hiervan vele algemene regels en morele voorschriften afleiden, maar ook invulling geven aan zorggerelateerde vragen. Een aantal basisprincipes zijn van essentieel belang als het gaat om de praktische toepassing van de medische ethiek. Een van de basisprincipes in de Islam is het dienen. Als allereerste dient een moslim God te aanbidden. Maar de dienstbaarheid is niet exclusief voor God. Onderdeel van de aanbidding is het dienen van de medemens. In een overlevering van de Profeet Mohammed, vrede zij met hem, worden de 'beste der mensen' omschreven als 'zij die het meeste voordeel brengen aan de mensheid'. Het principe van rechtvaardigheid is een ander belangrijk principe in de praktische toepassing van medische ethiek. Rechtvaardigheid kunnen we ook definiëren als ‘eerlijkheid’, ‘billijkheid’ of ‘gerechtigheid’. Uit de Koran kunnen we afleiden dat rechtvaardigheid het ultieme doel is van de Schepping: “..Hij begint de schepping en Hij herhaalt haar dan om hen die geloven en de deugdelijke daden doen in rechtvaardigheid te belonen..” (Surah Yunus, 10:4). Rechtvaardigheid is vanuit dit principe dus van essentieel belang bij het behandelen/in de overweging van de juiste behandeling voor de patiënt. Het volgende principe betreft het zoeken naar kennis. De islam roept op om geen passieve houding aan te nemen door te wachten tot er kennis naar jou toekomt, maar men dient zelf actief op zoek te gaan naar kennis. Maalik ibn Anas zei: “Het is niet de kennis die naar jou toe moet komen, het is jij die naar de kennis toe moet komen.” (‘Adaab Shar’iyyah 2/144.). Vanuit dit principe is het van essentieel belang om voldoende kennis te vergaren om de patiënt altijd van de beste behandeling te kunnen voorzien.

Naast deze basisprincipes die met name vanuit het perspectief van de zorgverlener erg belangrijk zijn, wordt in de praktijk voor de toepassing van medische ethiek gebruik gemaakt van het islamitisch recht. Op het moment dat artsen/zorgverleners, patiënten of familieleden van de patiënt medisch-ethische vraagstukken hebben worden islamitische geleerden ingeschakeld om een uitspraak te doen over de kwestie. Islamitische geleerden komen bijeen tijdens conferenties, congressen en academies om ingewikkelde vraagstukken te bespreken. Hierbij maken zij gebruik van de Koran, de sunnah en de ethische juridische traditie (fiqh). Op basis hiervan wordt een uitspraak gedaan/zogenoemde “fatwa” uitgesproken. De uitspraken zijn een soort handleiding voor moslim moraliteit die door zorgverleners, patiënten of anderen gebruikt kunnen worden bij ingewikkelde casuïstiek/vraagstukken waar zij tegenaan lopen.

Bovenstaande beschreven principes vormen een rode draad door onze doelstellingen en projecten bij Medic.